O nas
Szkoła Podstawowa w Tajnie Starym
Szkoła w Tajnie Starym posiada kronikę. Dzięki tym zapiskom możemy przedstawić historię naszej szkoły.
Kronika Szkoły Powszechnej w Tajnie Starym sięga czasów zaboru rosyjskiego od roku 1908. Szkoła nosiła nazwę „Szkoły Gminnej”, gdyż była jedyną w gminie obok Urządu Gminnego. Organizacyjnie liczyła trzy oddziały. Obowiązek szkolny nie istniał. Do szkoły uczęszczali uczniowie z sąsiednich wsi: Tajenka, Kroszówki, Orzechówki, Wólki.
Szkoła o jednej sali była przepełniona i duszna, jeden nauczyciel uczył od 60 do 100 uczniów. Pierwszym nauczycielem szkoły – jak wynika z relacji starszego pokolenia – Marcinkiewicz. Następnym nauczycielem był Majewski Adam z Suwałk. Dzięki kilku aktywnym i uspołecznionym osobom jak wójtowi gminy Sobolewskiemu Józefowi, Michniewiczowi Janowi, Sentkowskiemu Stanisławowi, Janiszewskiemu Mikołajowi i innym, zbudowano w roku 1911 budynek szkolny drewniany, który przetrwał do czasów obecnych. Budynek obszerny i wygodny służył tylko w połowie jedną dużą izbą szkolną. Druga połowa zaś zajęta była pod mieszkanie nauczyciela.
W 1913 roku nauczyciela Majewskiego Adama służbowo przeniesiono do osady Radziłów. Do Tajna przybył nauczyciel Skarżyński z Łomży.
Rok 1914 – wybuch I Wojny Światowej. Skarżyńskiego powołano do wojska rosyjskiego. Lata 1915-1918, będące pod okupacją niemiecką, były latami bez szkoły i oświaty. W roku 1919 przystąpiono do reperacji budynku szkolnego, zniszczonego wskutek działań wojennych. W 1920 roku otwarto szkołę, w której nauczycielami byli kolejno: Chróścielewski, Możejko Jan, Kucharczyk Józef.
1922 roku szkoła została wyżej zorganizowana, realizowała program siedmiu oddziałów oraz otrzymała dwóch nauczycieli. Kierownikiem szkoły w tym czasie został Szymański Marian z siłami nauczycielskimi w osobie Kucharczyka Józefa, później Nakwasylówny Heleny i Janiszewskiego Czesława.
W roku 1929 przeniesiono służbowo Szymańskiego Mariana. Kierownictwo szkoły objął Janiszewski Czesław i pracował na tym stanowisku do roku 1939. W 1940 roku uczyli nauczyciele: Januszczak, Rudzki, Rudzka i Pacewiczowa.
W czasie okupacji niemieckiej (1941-1944) szkoła nie była czynna. Dopiero 1945 roku, po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej, szkoła na zasadach demokratycznych zaczęła przybierać realne formy organizacji. Organizatorem i nauczycielem był Sokołowski Czesław, następnie Orbik Bronisław. Budynek szkoły odrestaurowano i podniesiono na wyższy stopień organizcyjny.
Lata powojenne:
Dyrektorzy:
– od 1945 r. Bronisław Orbik
– od 1954 r. Franciszek Karpiński
– od 1991 r. Andrzej Karpiński
– od 2002 r. Beata Krupińska
W 1980 roku przeprowadzono generalny remont starego budynku szkolnego; doprowadzono wodę, założono centralne ogrzewanie.
W 1981 roku wybudowano obok szkoły Dom Nauczyciela, w którym mieściły się trzy mieszkania rodzinne, oddział przedszkolny i sala lekcyjna.
W 2001 roku oddano do użytku nowy budynek szkolny, nadano szkole imię i prawo posiadania sztandaru.
Z HISTORII TAJNA (XVI – XVIII)
Nazwa „Tajno” jest prawdopodobnie pochodzenia jaćwieskiego.
1529(?)- założenie Tajna
1540 – Tajno po raz pierwszy uwzględnione na mapie (leży w starostwie knyszyńskim)
1544 – Tajno w parafii bargłowskiej
1569 – Tajno – jako część województwa podlaskiego – przyłączone do Korony Polskiej (przedtem należało do Wielkiego Księstwa Litewskiego)
1571 – Tajno częścią starostwa augustowskiego
1578 – wydzielenie w Tajnie 4 włók tzw. wybranieckich (łanowych)
1637 – oddzielenie od starostwa augustowskiego klucza wsi, zwanego wójtostwem tajeńskim – utworzenie osobnej dzierżawy tajeńskiej, nazywanej potem starostwem tajeńskim
1655 – 1660 – ogromne zniszczenia w czasie wojny ze Szwedami
1676 – nadanie przez króla Jana III Sobieskiego przywileju na prowadzenie targów w Tajnie
1700 – 1721 – wojna północna, wielkie zniszczenia w Tajnie, spowodowane przechodami wojsk
1710 – zaraza w Tajnie
WIEŚ
LICZBA GOSPODARZY
1565
1698
1715
1718
BARGŁÓWKA
47
14
4
6
ORZECHÓWKA
5
5
3
3
TAJNO
130
79
5
15
WOZNA WIEŚ
33
27
4
10
RAZEM
215
125
16
33
Oprac. na podst.: J.Wiśniewski, Dzieje osadnictwa w powiecie augustowskim od XV do końca XVIII w., [w:] Studia i materiały do dziejów Pojezierza Augustowskiego, Białystok 1967
Mieszkaniec naszej wsi – pan Andrzej Feler (1892 – 1974) – prowadził kronikę, w której zapisywał istotne wydarzenia dotyczące naszej miejscowości.
KRONIKA XX w.
( wg Andrzeja Felera)
Kolejni sołtysi wsi Tajno Stare:
1900 – Kozłowski Paweł
1906 – Sokołowski Franciszek
1910 – Polkowski Bronisław
1913 – Bołonkowski Jan
1917 – Michniewicz Jan
1921 – Janiszewski Mikołaj
1925 – odłączenie się Tajna Podjeziornego od Starego
1931 – Grygo Franciszek
1935 – odłączenie się Tajna Łanowego od Starego
1936 – Polkowski Bronisław
1937 – Sentkowski Józef
1938 – Feler Andrzej
1940 – Wawiórko Jan
1940 – Kotowski Władysław
1944 – Siemiaszko Jan
1945 – Feler Andrzej
1946 – Janiszewski Piotr
1947 – Polkowski Mieczysław
1949 – Gugało Walerian
1958 – Ejzel Stanisław
1985 – Sentkowski Szczepan
1989 – Czapliński Jan
1993 – Sentkowski Szczepan
1948 – rozpoczęto budowę szosy, (ukończono w 1964r.)
1956 – Tajno otrzymało światło elektryczne
1965 – pierwszy raz przyjechał do Tajna autobus PKS
1969 –1970 – rozbudowa kółka rolniczego – MBM
1999 – 2001 – budowa nowej szkoły w Tajnie Starym